"Weźcie moje jarzmo na siebie i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem." (Mt 11,29ab)

          Czerwiec to szczególny miesiąc. To czas poświęcony Bożemu Sercu. Kult ten rozwijał się od samego początku chrześcijaństwa, jego pierwszymi czcicielami byli Maryja i apostołowie. 

Ale czy wiecie, że w naszej świątyni mamy ciekawe zabytki z czasów objawień związanych z tym świętem, pomimo  tego że kościół w tym czasie mógł należeć do wspólnoty ewangelickiej.

          Szczególnymi osobami związanymi z tym kultem są św. Jan Eudes oraz św. Małgorzata Maria Alacoque, która była mistyczką - od 21 grudnia 1674 r. przez ponad półtora roku Pan Jezus w wielu objawieniach przedstawiał jej swe Serce, kochające ludzi i spragnione ich miłości. Chrystus żądał od Małgorzaty, by często przystępowała do Komunii świętej, jak tylko pozwoli jej na to posłuszeństwo, a przede wszystkim tego, by przyjmowała Go w Komunii świętej w pierwsze piątki miesiąca. Polecał także, aby w każdą noc z czwartku na pierwszy piątek uczestniczyła w Jego śmiertelnym konaniu w Ogrójcu między godziną 23 a 24: "Upadniesz na twarz i spędzisz ze Mną jedną godzinę. Będziesz wzywała miłosierdzia Bożego dla uproszenia przebaczenia grzesznikom i będziesz się starała osłodzić mi choć trochę gorycz, jakiej doznałem". Oboje żyjący w epoce baroku, w XVII wieku. Prekursorem kultu w Europie był jednak - wcześniej od nich działający - polski jezuita Kasper Drużbicki, autor łacińskiego traktatu "Meta cordium cor Iesu".
W latach 1673-1675 św. Małgorzacie kilkukrotnie ukazywał się Chrystus z Sercem na piersiach przebitym i opasanym cierniową koroną, z którego wytryskują płomienie miłości, a w ich centrum jest krzyż. Podczas objawień Chrystus zapewnił ją o nieskończonym Miłosierdziu dla ludzi. Żądał ustanowienia święta ku czci Jego Serca w pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała oraz odprawiania specjalnego nabożeństwa. Wierni, którzy będą oddawać cześć Boskiemu Sercu, obiecał wiele łask (tzw. obietnice Serca Jezusowego).
Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa, przypadająca w pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała, została ustanowiona przez papieża Klemensa XIII w roku 1765, wówczas tylko dla zakonu wizytek, do którego należała św. Małgorzata Maria. Uroczystość tę rozszerzył na cały kościół dopiero papież Pius IX w 1856 r.
W 1889 roku papież Leon XIII poświęcił Bożemu Sercu cały rodzaj ludzki.

W naszym kościele mamy niesamowite pamiątki z tego okresu. Zadziwiające, że kult Bożego Serca również dotarł do naszej przecież wtedy protestanckiej parafii kilka lat po objawieniach.
Poniżej zamieszczamy zdjęcia z nawy po prawej stronie kościoła i opis konserwatora zabytków. To prawdziwa Biblia pauperum - wyjaśnia w obrazach jak głęboko łączą sie stary i nowy testament, a wszystko w zasięgu wzroku na każdej mszy. Tylko czy dziś umiemy to zrozumieć?

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Autorem tych intrygujących obrazów był Mathias Noach, mistrz malarski z Pruszcza, oznaczone datą 1682 w ozdobnym kartuszu w nim cykl obrazów związanych z Sercem Jezusa - na zapleckach stalli serca-flasze z przedstawieniami, na przedpiersiach sceny symboliczne-typologiczne korespondujące z umieszczonymi w zapleckach (druga i trzecia od lewej przestawione), wszystkie przedstawienia na tle pejzaży; licząc od lewej parami w kolejności zaplecek-przedpiersie:
a. Oblicze Chrystusa, Noe klęczący pod łukiem tęczy — Przymierze Boga z Noem;
b. Chrystus niosący worki Szafarnia Serca Jezusowego, orzeł wzlatujący ku słońcu i spadające fałszywe orlęta;
c. w uskrzydlonym sercu kwintet anielski, człowiek przenoszący worek przez kładkę;
d. na kielichu z pateną Chrystus na krzyżu — Przeistoczenie, korona wzniesiona na mleczu między czterema wiatrami;
e. krzyż wsparty na sercu, kotwica-maszt z rozwianym żaglem;
f. uskrzydlone serce na tle stołu z przygtowaną ucztą — Uczta u Abrahama (Trójca Św.), szkatuła z insygniami władzy cesarskiej.
Zobaczmy proszę w tle te szczegóły, ukryte postacie i sytuacje.
Przepraszam za jakość zdjęć. Niestety farby olejne bardzo trudno jest fotografować. Trzeba mieć specjalny sprzęt... może kiedyś to poprawię, przecież mamy w parafii profesjonalistów fotografii. Czy zechcą pomóc opisać piękno naszego kościoła?
Brakuje też zdjęć przedpiersi - dolnych obrazów. To niech będzie inspiracją, by samemu podejść i odnaleźć brakujące do pary, a opisane dzieła mistrza Mathiasa.
_________________________________________
Źródło informacji o naszych arcydziełach:
Katalog Zabytków w Polsce: Tom V Zeszyt 1 Pruszcz Gdański i okolice, red. Barbara Rol i Iwona Strzelecka, Warszawa 1986