27 czerwca obchodzimy święto tak gorąco czczonej przez nas Matki Bożej Nieustającej Pomocy, której nabożeństwo odprawiamy w każdą środę nie tylko w naszym kościele, ale na całym Pomorzu. Ale skąd się wziął ten obraz i te szczególne przywiązanie i gorąca modlitwa. Jaka jest historia obrazu i jak odczytać znaczenie tej starożytnej ikony.

Historia:
Ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy została napisana na desce o wymiarach 41,5 x 54 cm.
Nic nie wiadomo o jej autorze, gdyż ikon zwykle nie oznacza się autografem czy adnotacją o miejscu czy dacie powstania. Wiadomo, że ikony typu Matki Bożej Bolesnej były popularne w okresie średniowiecza na obszarach między Rusią a Grecją. Nie jest wykluczone, że Autor obrazu był mnichem z świętej góry Athos. Niektóre szacunki określają czas powstania już na XII wiek. Jednak badanie deski ikony metodą węgla C-14 i promieniami Rentgena wskazuje na okres czasu między 1325 a 1480 rokiem.
_________________________________________________________
Jak odczytać symbolikę i Słowo jakby ukryte dla nas a pokazane przecież na obrazie?
           Temat ikony koncentruje się na czekającej Jezusa Męce krzyżowej. Obraz przedstawia cztery postaci: Dzieciątko Jezus, Dziewicę Maryję oraz archaniołów Michała i Gabriela. Niesione przez Archaniołów narzędzia przypominają, że Dzieciątko Jezus czeka kiedyś straszna śmierć krzyżowa.

Aniołowie to św. św. Michał Archanioł (z lewej strony) i św. Archanioł Gabriel (ze strony prawej). Nad tymi anielskimi postaciami widnieją podpisy OAM i OA?. Archaniołowie są ubrani w zielony i czerwony płaszcz. Zielona barwa w sztuce ikonografii symbolizuje wegetację roślinną, żyzność, młodość; tym kolorem oznaczana są szaty męczenników, których krew żywi Kościół. Czerwień jest kolorem krwi, oznacza życie, siły witalne i piękno. Skrzydła aniołów symbolizują oderwanie od wszystkiego, co ziemskie. Są też nawiązaniem do roli aniołów jako posłańców Boga.

Św. Archanioł Gabriel niesie krzyż i cztery gwoździe, narzędzia Męki Pańskiej. Nawiązuje to do słów Pisma świętego, śmierci krzyżowej Jezusa Chrystusa: (J 19, 17-20.)
Św. Archanioł Michał trzyma naczynie napełnione żółcią, którą żołnierze napoją Jezusa przybitego do krzyża. Niesie także gąbkę z trzciną i włócznię, która przeszyje bok Jezusa po śmierci. (Mk 27, 46-48 i J 19, 28-37)

Postać Matki Bożej opisana jest znakami ?? – ?? (mi, ro, theta, ypsilon) – Maria, Matka Boga. Głowę Bogurodzicy otacza nimb, zaś na huście widoczny jest ozdobny krzyż i ośmioramienna gwiazda. Prawdopodobnie elementy te zostały domalowane w późniejszym czasie. Gwiazda oznacza wieczne dziewictwo oraz akcentuje rolę Marii jako Gwiazdy, która prowadzi do Jezusa niczym gwiazda betlejemska Mędrców ze Wschodu: (Mt 2, 1-2)
Maryja jest przedstawiona w czerwonej tunice okrytej granatowym płaszczem z zieloną podszewką. W okresie średniowiecza barwy te przysługiwały wyłącznie rodowi królewskiemu. Bogurodzica prawą dłonią przytrzymuje ręce Jezusa i jednocześnie wskazuje nam Zbawiciela. Jest to ikona typu „Hodigitria” czyli „wskazująca drogę”. Tą Drogą jest Jezus: (J 14, 1-7)
Oblicze Bogurodzicy jest smutne, ale nie kryje rozpaczy. Wzrok Maryi nie jest skierowany na Jezusa, ale do patrzącego na obraz. Co chce nam powiedzieć? – Na jej twarzy wyrysowuje się wiedza o cierpieniu czekającym Jezusa, ale i wielka ufność oraz bojaźń, jakimi darzy Ona Najwyższego Boga. Czyż nie mamy iść tą drogą całkowitego zawierzenia Bogu? – Jak Maryja, o której mówił prorok Izajasz: (Iz 11, 1-2)
Cierpienie, które ma dotknąć Jezusa, przepowiedział Maryi Symeon w czasie ofiarowania w świątyni. I nas nie uniknie cierpienie fizyczne i duchowe. Ale te nigdy nie będą tak wielkie, jak Męka Odkupiciela i Ból Tej, którą nowenna nazywa Współodkupicielką.(Łk 2, 25-35)
Dzieciątko Jezus
Tak wygląda oryginalna ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy z kościoła św. Alfonsa de Liguori na via Merulana w Rzymie.

W centrum ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy znajduje się Dzieciątko Jezus. Wokół Niego koncentrują się wszystkie postaci obrazu: Aniołowie niosący narzędzia Męki i wskazująca na Niego Maryja.
Jezus – jak i Maryja – przedstawiony jest w stroju o królewskich barwach. Ubrany jest w zieloną tunikę, przepasaną ciemnopomarańczowym pasem i okrytą złotym płaszczem. Kolor zielony jest symbolem męczeństwa, którego krew żywi Kościół. Barwa pomarańczowo-czerwona oznacza żarliwość i oczyszczenie duchowe. Zaś złoto to oznaka świętości i tego, co Boskie i niezniszczalne. Jest też symbolem Nieba oraz przebywania w Królestwie Bożym.

ICXC - Jezus Chrystus - Dzieciątko Jezus
Głowa Jezusa otoczona jest złotym nimbem w który wpisany jest krzyż. Z prawej strony widoczne są monogramy ?C – XC, skróty od imienia Isos Christos – Jezus Chrystus. Twarz Jezusa jest skierowana do Archanioła Gabriela niosącego Krzyż i gwoździe. To chyba zapowiedź przyszłej Męki spowodowała, że chwyta dłoń swojej Matki. W tej chwili garnie się do Niej jakby szukał duchowego wsparcia i pomocy. Choć na Jego twarzy nie ma przerażenia, gesty ułożenia rąk i spadający z nóżki sandał świadczą o jakiejś trwodze Boga, który stał się Człowiekiem. O trwodze przed Męką, którą ostatni raz będzie przeżywać w Ogrójcu: (Mk 14,32-42)
zy Jezus patrzy na krzyż niesiony przez Archanioła Gabriela? Z pozoru – tak. Ale jeśli dobrze się przyjrzeć, widać, że Jego wzrok skierowany jest w inny punkt. Gdzieś poza obszar ikony, która wyznacza ramy świętości. Tego możemy się tylko domyślać.
____________________

Fragmenty tekstu pochodzą ze strony poświęconej MBNP, na której znajdziesz wiecej informacji na ten temat:
www.mbnp.religia.net